Selecteer een pagina
cv-houtkachel

Wat is een cv-houtkachel?

Een houtgestookte cv kachel ofwel cv-houtkachel is bijna hetzelfde als een gewone houtkachel.
Net als een gewone houtkachel wordt er stukhout in verbrand waarbij u deze zelf moet vulllen en aansteken.
Het verschil is dat er in een cv aangesloten houtkachel een warmtewisselaar is verwerkt welke gevuld is met water.
Dit warme water kan weggepompt worden om te gebruiken voor het verwarmen van het cv-systeem en/of buffervat of boiler.
De warmtewisselaar in de kachel kan b.v. een koperspiraal zijn, maar vaak zijn het compartimenten die zijn ingelast in de kachel zelf.
Bij sommige kachels zoals de Aquaflame Vario modellen kan de gehele warmtewisselaar uit de kachel gehaald worden door deze los te schroeven.

 

Verschil in cv-houtkachels

In het algemeen zijn de meeste cv-houtkachel hetzelfde, er zit echter toch  wel een groot verschil in 2 soorten cv-houtkachels.
Cv-houtkachel zonder koelspiraal
Cv-houtkachel met koelspiraal
Er zijn cv-houtkachels op de markt met alleen een in- en uitgang voor het water. Er zijn echter ook cv-houtkachels op de markt met meerdere aansluitingen op de kachel waarvan er minimaal 2 extra zijn voor het gebruik van een koelspiraal. Een koelspiraal is een spiraal of ingelaste compartiment in de warmtewisselaar van de cv-houtkachel. Zie het als een  warmtewisselaar in een warmtewisselaar. De kachels van Aquaflame hebben allemaal een interne koelspiraal in de warmtewisselaar.

Waarvoor is de koelspiraal?

Om dit goed uit te leggen moeten we eerst wat meer weten over de beveiliging van de kachel.
Als een cv-houtkachel te heet wordt door b.v. stroomuitval, kan de pomp de warmte niet meer uit de kachel pompen.  Een mechanische klep moet dan het hete water lozen zodat deze niet kan gaan koken. Doordat er water wordt geloosd moet er ook weer koud water worden bijgevuld om het systeem op druk te houden. Dit water wordt altijd bijgevuld met tapwater.

Tapwater heeft echter de eigenschap dat er veel zuurstof in zit. Zuurstof is erg slecht voor het cv-systeem aangezien dit corosie/roest kan veroorzaken binnen het cv-systeem.
De koelspiraal voorkomt dat er zuurstofrijk tapwater wordt gemixt met het huidige cv water omdat deze zijn gescheiden .
Doordat het systeem is gescheiden hoeft er ook geen vulstation gebruikt te worden. De anti-kookbeveiliging kan nu als vulstation worden gebruikt waarbij het tapwater alleen door de spiraal loopt als de klep open gaat. Deze loopt door de spiraal heen om te koelen en wordt geloosd in een afvoer. Het water in het cv-systeem zelf wordt niet geloosd en hoeft dus ook niet bijgevuld te worden.

Voordelen zijn dus geen zuurstof in het cv-systeem en er is geen vulstation nodig.
Een bijkomend voordeel van het niet gebruiken van een vulstation is ook dat bij lekkage het systeem niet automatisch wordt bijgevuld, waardoor een eventuele lekkage onopgemerkt blijft omdat het systeem altijd op druk blijft.

 

 

Beveiliging CV-houtkachel.

Zoals we hierboven al een klein beetje hebben besproken is het belangrijkste van het aansluiten van een cv-houtkachel de beveiliging tegen te hoge temperaturen en het mogelijk koken van het water in de kachel.
Om dit te voorkomen moet er altijd een mechanische klep aanwezig zijn die het ook doet bij stroomuitval. In het algemeen worden in het systeem altijd minimaal 3 componenten voor de beveiliging meegenomen.

Expansievat (zit meestal al in het cv-systeem verwerkt)

Overdruk/stort ventiel  afgestemd op de maximale toelaatbare druk van de kachel  (2,5 tot 3 bar en zit meestal al in het cv-systeem verwerkt)

Anti-kookbeveiliging met of zonder vulstation.

 

Het expansievat  vangt het uitzetten van het water op wat door verwarming uitzet.
Vaak hoeft het expansievat niet vervangen te worden omdat deze al groot genoeg is.
Bij grote cv-houtkachels met veel waterinhoud is het mogelijk dat het expansievat vergroot moet worden.
Het overdruk/overstort ventiel beschermt alle componenten in het systeem tegen een te hoge druk.
Mocht het zo zijn dat het expantievat geblokkeerd of te klein is, moet de druk uit het systeem kunnen lopen om de rest van de onderdelen te beschermen.
De anti-kookbeveiliging is het belangrijkste onderdeel in het cv-systeem. De beveiliging bestaat uit een voeler(capillair) met een leiding/draad naar de klep. De voeler moet zo dichtbij mogelijk, of indien mogelijk, ín de kachel geplaatst worden voor een goede meting van de warmte in het waterblok van de kachel. Zodra de voeler de 98 graden bereikt wordt de klep opengeduwd. Dit gaat volledig mechanisch. Een vloeistof in de voeler gaat bij 95 graden uitzetten en loopt door de leiding naar de klep toe waarbij deze opengeduwd wordt. De leiding mag nooit worden geknikt aangezien er dan geen vloeistof meer naar de klep kan lopen. Er zijn kleppen met één meter kabel maar ook met vijf meter.
De klep gaat vervolgens open en nu kan er heet water uit de cv-houtkachel worden geloosd.
In het geval van een kachel met een koelspiraal zal de klep opengaan en koud tapwater door de kachel laten stromen, wat vervolgens wegspoelt naar een afvoer.
Het vulstation wordt gebruikt om het cv-systeem met koud water te vullen als de druk wegvalt. Deze wordt vooral gebruikt bij cv-houtkachel zonder koelspiraal. De druk is in te stellen op welke vuldruk de klep moet gaan bijvullen. Als u de klep op 1,5 bar instelt, zal het station water bijvullen als de druk hier onder komt.
Let wel, de klep kan alleen druk aanvullen die aan de tapwaterzijde wordt aangeboden. Heeft u tapwater vanuit het waterleidingbedrijf een aangeboden leidingdruk van 2 bar, kan u tot 2 bar uw systeem aanvullen en niet hoger.

Vulstations met ingebouwde CA klep

Er zijn ook vulstations met ingebouwde CA keerklep.

Ca klep

Een CA klep wordt gebruikt om terugstroming van vervuild water te voorkomen.
In theorie kan er vervuild cv water terug de tapwaterleiding inlopen als de druk tijdens het vullen bijna gelijk is aan de cv druk.
De CA klep voorkomt dit en zal het teruglopende water losen naar een afvoer.

Pomp met mengklep

Om de warmte te verpompen gebruiken we een pomp met mengklep. Deze wordt aangestuurd door een thermostaat of tempertuurregeling.

De Laddomat pomp met mengklep

De pomp wordt gebruikt om de warmte uit de cv-houtkachel weg te pompen het cv-systeem of buffer/boilervat in.
Er wordt echter altijd een mengklep bij de pomp gemonteerd. De mixklep voorkomt dat de cv-houtkachel continue wordt teruggekoeld door het retourwater uit het cv-systeem.
Als de cv-houtkachel continue te koud blijft zal er een slechte verbranding plaatstvinden; door deze slechte verbranding en koude kachel kan er condensvorming in de kachel en rookkanaal ontstaan. Aan deze condens zullen slecht/onverbrande delen blijven hangen en de rookkanaal dichtslibben. Een rookkanaal slibt niet zomaar helemaal dicht, maar het gevaar zit in de laag met onverbrande materialen. Deze kunnen op een gegeven moment toch gaan verbranden waardoor er een schoorsteenbrand kan ontstaan.

De mixklep zorgt ervoor dat als de kachel aan staat en deze nog niet geheel op  61 graden C is, de circulatie van de pomp alleen over de cv-houtkachel zelf pompt. Zo kan eerst al het water in de cv-houtkachel op temperatuur komen (61 graden C). Zodra al het water in de kachel 61 graden is zal de mixklep een klein beetje open gaan en koud water vanuit de retour aanzuigen en 61 graden water afgeven aan het cv-systeem. De klep zorgt ervoor dat al het water continue 61 graden blijft.
Hoe warmer de aanvoer van het retour water vanuit de cv, hoe meer de klep open gaat en hoe meer warmte wordt afgegeven aan het cv-systeem.
Op een gegeven moment kan het zijn dat de retour ook 61 graden C is. Dan zal de klep de circulatieleiding voor het mixen van water geheel afsluiten en zal de aanvoer en retour geheel open zetten.  Zo kan een buffervat tot ver boven de 61 graden C gevuld worden met warmte.

 

 

Aansturing van de pomp

Om de pomp niet continu te laten draaien als de kachel uit staat wordt een thermostaat of temperatuurregeling gebruikt.
Afhankelijk hoe de cv-houtkachel wordt aangesloten – rechtstreeks op een cv-systeem of op een boiler/buffervat – wordt er gekozen welke er nodig is.

Bij het rechtstreeks aansluiten op het cv-systeem kan een thermostaat worden gebruikt. Dit is niet hetzelfde als een kamerthermostaat, maar een kastje met een sensor die de temperatuur in de cv-houtkachel meet. Als het kastje op 40 graden C is ingesteld en de kachel wordt warm door het stoken van hout zal de pomp aan gaan als het water in de kachel 40 graden heeft bereikt. Als de kachel weer afkoelt onder de 40 graden gaat de pomp weer uit. Dit wordt ook wel een thermisch relais genoemd.

Bij het aansluiten op een boiler of een buffervat is het aan te raden een temperatuurregeling te gebruiken.
Gezien buffervaten vaak op hogere temperaturen geladen worden is het verstandig hier een temperatuurregeling voor te gebruiken.
De temperatuurregeling kijkt ook naar de temperatuur in het buffervat. Als de temperatuur in het buffervat b.v. 80 graden C is en er wordt niet meer gestookt met de cv-houtkachel, gaat  pomp automatisch uit als de kachel niet warmer meer is dan 80 graden.
De houtkachel-pomp gaat alleen aan als de cv-houtkachel warmer is dan het boiler-/buffervat.
Als er een thermostaat zou worden gebruikt blijft de pomp lopen omdat de  leiding  warm blijft en de thermostaat denkt dat de kachel nog aan staat. Zo zou het hele buffervat kunnen leegcirculeren en alle warmte verloren gaan in het rookkanaal.

Thermische relais met puntstuk

Het puntstuk wordt in de cv-houtkachel gestoken voor een goede temperatuurmeting. De in- of uitschakeltemperatuur is in te stellen op het kastje van 0 tot 90 graden. De fase van de 230 volt wordt door het relais gemaakt of verbroken bij de ingestelde temperatuur; net als een licht schakelaar. Deze loopt vervolgens naar de pomp.

Aanlegthermostaat

De aanlegthermostaat werkt hetzelfde als het thermisch relais. Echter meet deze de temperatuur niet met een puntstuk, maar met een stalen plaat aan de achterkant van het kastje. Deze wordt tegen een leiding gedrukt en vastgezet om de leiding heen met een veer zodat deze er niet vanaf valt.
Hierdoor is er een minder goede meting van de temperatuur aangezien er niet in de kachel gemeten wordt, maar op een leiding buiten de kachel.

 

Temperatuurregeling

De temperatuurregeling  wordt voornamelijk gebruikt om een buffervat of boiler te laden met warmte. Er wordt een sensor in de houtkachel en een sensor in het buffervat geplaatst. Over het algemeen gebeurd dit via een puntstuk zoals de foto hieronder.

dubbel puntstuk

Er gaat 230 volt naar de temperatuurregeling en deze zal de pomp aansturen indien nodig. Op het display zijn de temperaturen van de boiler en de houtkachel uit te lezen. Ook de starttijd van de pomp en de maximale opslagtemperatuur zijn aan te passen naar behoefte.

Overige onderdelen.

Hieronder vindt u nog een aantal onderdelen die u mogelijk nodig heeft voor het aansluiten van het systeem

 

Ontluchting.

Het is verstandig om een ontluchting bij de warme uitgang van de cv-houtkachel te plaatsen.
Soms kan het erg lastig zijn om luchtbellen uit het systeem te krijgen, vooral omdat de leidingen van de cv-houtkachel vaak direct naar beneden lopen.

Mano meter.

Het is handig om in de buurt van de uitgang van de cv-houtkachel een druk/temperatuur-meter te plaatsen.
Zo kunt u de goed in de gaten houden wat de kachel doet qua temperatuur en druk.

 

 

Aansluitblok.

Als u een cv-houtkachel heeft met alleen een in- en een uitgang biedt het aansluitblok een uitkomst. Op het aansluitblok kunnen alle onderdelen die u nodig heeft aan worden gesloten.

Het aansluitblok dient u direct aan de uitgang van de kachel te monteren. De sensor van de temperatuurregeling of thermisch relais en anti kookbeveiliging  kunnen rechtsreeks in het blok worden geschroefd.

Dit zorgt voor een zeer goede meting van de warmte; de ontluchting en manometer kunnen er bovenop gemonteerd worden.
Aan de onderkant zitten ook 3 aansluitingen: hier kan een overdruk worden geplaatst en de retour circulatie-leiding naar de pomp.
De overgebleven aansluiting is de warme uitgang van van het systeem.
U hoeft niet allerlei koppelingen te gebruiken die het systeem lekgevoelig maken.

Keerklep

De keerklep wordt gebruikt om bepaalde stromingen in het cv-systeem te voorkomen. Een vloeistof kan maar één richting op stromen door de klep.
Wanneer de vloeistof de andere kant op wordt geduwd houdt de klep dit tegen.

Hieronder vind u een aantal complete aansluit sets voor een cv-houtkachel

De setjes zonder aansluitblok zijn voor de Aquaflema cv houtkachels, deze hebben zelf aansluitingen voor de sensoren.
Verschillen tussen de setjes zijn de temperatuur regeling en CA klepen zolas we eerder  op de pagina hebben besproken.

Cv-houtkachel aansluiten op een buffervat of rechtstreeks op het cv-systeem.

Er zijn diverse manieren om een cv-houtkachel op het huidige cv-systeem aan te sluiten.
Dit kan via een boiler of buffervat of rechtstreeks op de aanvoer en retourleiding van de radiatoren/vloerverwarming.

 

 

Rechtstreeks aansluiten op de aanvoer en retourleidingen van het cv-systeem.

 We kunnen de warmte aanvoer van de cv-houtkachel rechtstreeks op de warme aanvoerleiding van het cv-systeem aansluiten.
Hetzelfde geldt dan voor de koude leiding. De cv-houtkachel zit nu hetzelfde tussen het systeem zoals een radiator.
Als de houtkachel warm wordt duwt hij warm water de warme aanvoerleiding in en zullen alle radiatoren/vloerverarming hiervan warmte gebruiken. Er dient een keerklep onder de cv-ketel te worden geplaatst om te voorkomen dat de cv-houtkachel door de gas cv-ketel kan stromen.
Als u op deze manier gaat aansluiten raden we aan om ervoor te  zorgen dat er niet op elke radiator een automatische thermostaatkraan zit. Deze thermostaatkranen gaan automatisch dicht als de kamers op temperatuur zijn. Als dit bij alle radiatoren gebeurd kan de cv-houtkachel zijn warmte niet meer kwijt en kan de antikookklep openspringen; dit is niet de bedoeling.
We raden hierbij altijd aan een radiator in de woonkamer zonder automatische thermostaatkraan te installaren.
Hetzelfe geldt voor systemen met alleen vloerverwarming. De vloerverwarming mixt zichzelf bij met warmte; als de vloerverwarming op temperatuur is zal deze geen of niet genoeg warmte meer afnemen van de kachel.
Bij vloerverwarming is het vaak wel zo dat deze in de woonkamer ligt en er vanzelf niet meer wordt gestookt omdat de kamer anders te warm wordt.
Als u met de cv-houtkachel gaat stoken dient u de thermostaat van de cv-gasketel laag te zetten: zo voorkomt u dat er twee pompen tegen elkaar in staan te duwen.

 

 

Aansluiten op een boiler of buffervat.

Het aansluiten van een cv-houtkachel op een boiler of een buffervat heeft zo zijn voor- en nadelen.
Als u de cv-houtkachel op een buffervat aansluit kan u een groot volume aan water opwarmen zodat u deze later weer kan gebruiken. Het is wel zo dat u op een gegeven moment moet stoppen met stoken omdat het buffervat zijn maximaal toelaatbare opslagtemperatuur heeft bereikt; u kunt tot 95 graden opslaan in het buffervat.
U sluit de warmte uitgang van de cv-houtkachel zo hoog mogelijk aan op het vat en de koude leiding zo laag mogelijk: zo kan de cv-houtkachel het hele vat van boven naar beneden laden met warmte.
Er hoeft geen warmtewisselaar gebruikt te worden aangezien het buffervat gevuld is met hetzelfde water als de radiatoren en cv-houtkachel.

 

Het is wel mogelijk om de cv-houtkachel op een warmtewisselaar aan te sluiten.

Houd er wel rekening mee dat een warmtewisselaar altijd een beperking geeft in het vermogen dat hij afgeeft aan het water.

Het vermogen wordt bepaald door het oppervlakte in m2 van de warmtewisselaar en het temperatuurverschil tussen de warmtewisselaar en het water in het opslagvat.

Wanneer er via een warmtewisselaar wordt aangesloten dient er een extra expansievat aanwezig te zijn.

Buffervat in het cv-systeem

Er zijn diverse manieren om een buffervat in een cv-systeem op te nemen. We gaan ze niet allemaal benoemen, maar zullen een aantal voorbeelden geven.

Buffervat tussen de koude retour van de cv-ketel.

Een simpele oplossing om een buffervat tussen het cv-systeem te plaaten is om deze tussen de koude retour van het cv-systeem te plaatsen.

Het buffervat wordt opgewarmd door de cv-houtkachel. Wanneer de cv-gasketel aanspringt zal deze de warmte uit het buffervat zuigen. Doordat de cv-gasketel voorverwarmd water krijgt zal deze minder of geen gas verbruiken – afhankelijk van de temperatuur in het buffervat. De cv-gasketel werkt nu als een pompgroep.
Zodra de temperatuur in het buffervat weer gedaald is zal de ketel zijn brander weer aanzetten en met gas gaan verwarmen.
De radiatoren in het huis worden alleen warm als de cv-gasketel rondpompt.

Buffervat met tapwater gecombineerd.

Het is ook mogelijk om een buffervat met een tapwaterspiraal te gebruiken: we noemen dit een hygiëne- of verswaterboiler.
Het tapwater loopt voorverwarmd naar de ketel. De ketel zal niet aan gaan als het water warm genoeg is. Is het water uit de boiler niet warm genoeg zal de ketel bijspringen.

In de afbeelding ziet u ook nog een driewegklep ingetekend; deze heeft niks te maken met het tapwater. Er zijn ook temperatuurregelingen op de markt die voorkomen dat het opgewarmde water van de cv-gasketel via de retour het buffervat zal gaan verwarmen.
Stel: u heeft de cv-houtkachel niet gebruikt en het buffervat is koud, dan voorkomt de driewegklep dat het met gas verwarmde water door de boiler loopt en zo de boiler onnodig verwarmt. Het water loopt alleen door de boiler als de boiler een hogere temperatuur heeft dan de retourleiding. Deze meting wordt gedaan door een sensor op de koude retourleiding te plakken.
Dit is een techniek die vaak wordt gebruikt bij zonneboilersystemen met cv-bijverwarming.

Hiernaast ziet u de afbeelding van de Resol temperatuurregeling

Deze regeling ondersteunt de aansturing van de pomp van de cv-houtkachel om een buffervat met warmte te laden en deze ondersteunt tevens de retourverhoging via de driewegklep.

Cv-houtkachel zonder cv-gas ketel

Wilt u alleen met een cv-houtkachel uw huis verwarmen kan dat natuurlijk ook. We raden in algemeen aan dat u een groter buffervat installeert zodat u veel warmte kunt bufferen.

Op het buffervat dient u een pompgroep aan te sluiten met een kamerthermostaat die een 220 volt pomp kan aansturen.

De combinatie met zonnecollectoren is een ideale zomer/winter oplossing aangezien er in de zomer niet gestookt wordt met hout. Door de zon is er toch voldoende tapwater aanwezig. Er kan met een elektrisch element eventueel nog worden naverwarmd.